Prof. Fabian Welc oraz prof. Anna Czyż z Wydziału Nauk Historycznych pokierowali pracami badawczymi w jedynym polskim kościele w Wilnie. Badania rzuciły nowe światło na architekturę i historię świątyni.
Pod kościołem Św. Ducha w Wilnie znajdują się unikalne w skali całej Litwy – rozległe podziemia, w których, zgodne z lokalną tradycją, spoczywa kilka tysięcy zmarłych (tzw. wileńskie królestwo zmarłych). W celu ich inwentaryzacji i upewnienia się, że są one wielokondygnacyjne w 2022 r. zostały wykonane nieinwazyjne pomiary geofizyczne połączone ze skaningiem laserowym. W ramach badań georadarowych wykonano łącznie ponad 200 profilowań w obrębie 6 poligonów pomiarowych o zróżnicowanych rozmiarach. Badania zostały sfinansowane przez Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za granicą Polonika.
– Celem naszych badań było określenie zasięgu i stratygrafii pionowej podziemi, dokonanie wstępnej inwentaryzacji, a także skanowanie laserowe przyziemia. Kluczową kwestią była integracja danych pozyskanych z obu części: podziemi (krypt) i przyziemia (wnętrze świątyni) – mówi dr hab. Anna Sylwia Czyż, prof. ucz z Instytutu Historii Sztuki UKSW.
Jak dodaje dr hab. Fabian Welc prof. ucz., dyrektor Instytutu Archeologii UKSW – Dzięki przeprowadzonym badaniom udało się wskazać absolutnie unikalne, bo dwukondygnacyjne, ceglane podziemia, których powstanie badacze wstępnie datują na czas po wielkim pożarze Wilna w 1610 r. Ich układ powtarza zapewne kształt murowanej, pierwszej świątyni dominikanów, a więc tej z czasów Aleksandra. Krypty są lekko odchylone na osi SW-NE i nie wiążą się bryłą kościoła, łączą się natomiast z mniejszymi komorami grzebalnymi o odmiennej i zróżnicowanej chronologii.
Podczas badań udało się także częściowo wskazać mury fundamentowe z czasów Aleksandra oraz biegnący poprzecznie do kościoła mur ceglano-kamienny, na głębokości niespełna 4 metry.
Więcej na:
https://uksw.edu.pl/pl/uniwersytet/uczelnia-dzis/aktualnosci/2993-prace-archeologiczne-w-polskim-kosciele-w-wilnie
https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C92975%2Clitwa-w-kosciele-pw-ducha-swietego-w-wilnie-natrafiono-na-zarys-swiatyni-z